عبدالرحمان بن اخی اصمعیابومحمد (ابوالحسن) عبدالرحمان بن عبدالله اصمعی بغدادی (زنده در حدود ۲۵۰ هـ)، معروف به عبدالرحمان بن اخی اصمعی، از محدثان اهل‌سنت در قرن سوم هجری قمری بود. ۱ - معرفی اجمالیابومحمد (ابوالحسن) عبدالرحمان بن عبدالله بن قریب اصمعی بغدادی، از زیست‌نامه وی خبری در دست نیست، جز این‌که می‌توان گفت وی حدود ۲۵۰هـ در قید حیات بوده، زیرا او از ابوعثمان عمرو بن بحر جاحظ (م ۲۵۰ یا ۲۵۵ هـ) روایت کرده است. اما بیشترین روایات او از عمویش ابوسعید عبدالملک بن قریب بن عبدالملک اصمعی (م۲۱۶ هـ) است و در بسیاری از منابع نیز از او به عنوان عبدالرحمان بن اخی اصمعی (عبدالرحمان پسر برادر اصمعی) یاد می‌شود. وی همچنین از سفیان بن عُیینه (م۱۹۸ هـ)، ابوعاصم، عبدالنعیم و عُتبی روایت کرده است. محمد بن سالم کوفی، ابراهیم بن اورمه اصفهانی، اسحاق بن ابراهیم، عبدالله بن مسلم معروف به ابن‌قتیبه (م ۲۷۶ هـ)، هاشم بن محمد بن هارون خزاعی، ابوعلی سهل بن عبدان، یحیی بن زکریا طائی سمعانی، ابوبکر بن ابی‌الدنیا، ابوبکر بن درید، [۲۱]
سیدمرتضی علم‌الهدی، علی بن حسین، الامالی، ج۱، ص۳۷۸.
آمدی و پدر حمّاد بن اسحاق [۲۵]
ابوالفرج اصفهانی، على بن حسين، الاغانی، ج۲، ص۱۸۹.
نیز از او روایت کرده‌اند.۲ - آثارابنندیم عبدالرحمان اصمعی را موثق دانسته و کتاب معانی الشعر را اثر او می‌داند. گویا کتابی به نام النوادر هم داشته است. ۳ - مطالعه بیشتربرای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود. [۳۳]
سزگين، محمد فؤاد، سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۱، ص۹۴.
[۳۵]
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۶، ص۵۷.
[۳۶]
متقی هندی، علی بن حسام‌الدین، کنز العمّال، ج۶، ص۵۶۶.
۴ - پانویس۵ - منبع• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۳۳، برگرفته از مقاله «عبدالرحمان بن عبدالله اصمعی». |